W skrócie

Chociaż architekt Wawrzyniec Gucewicz pochodził z chłopskiej rodziny, uzyskał wszechstronne wykształcenie (przez półtora roku studiował w Królewskiej Akademii Sztuki w Paryżu, a następnie wyjechał do Rzymu, po czym wrócił na Litwę po czterech latach). Pozostawił on wyraźny ślad w architekturze klasycystycznej na Litwie.

Wawrzyniec Gucewicz jest autorem projektu zespołu pałacowego w Werkach, ratuszu wileńskiego, pałacu w Derechinie, katedry wileńskiej, kompleksu kościelnego w Janowie, pałacu biskupów w Wilnie, zespołu dworskiego w Čiobiškės oraz wielu innych obiektów.

Najsłynniejszym dziełem Wawrzyńca Gucewicza jest przeprowadzona w latach 1782–1790 rekonstrukcja katedry wileńskiej. Zaprojektowana przez architekta katedra jest najokazalszym przykładem klasycyzmu na Litwie, wyjątkowym i oryginalnym arcydziełem światowej architektury. Za realizację tego projektu Gucewicz otrzymał od króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego złoty medal „Merentibus”.

Krótka historia

Wawrzyniec Gucewicz zmarł w młodym wieku w wyniku poważnej choroby. W 1984 roku w samym sercu miasta – na skwerku przy kościele św. Krzyża (Bonifratrów) – został wzniesiony pomnik na cześć tego wileńskiego architekta (przy placu S. Daukantasa). Rzeźbę z gipsu wykonał Vladas Vildžiūnas, natomiast miejsce zaprojektowali architekci Rimantas Dičius i Aleksandras Lukšas.

Brak materiału portretowego utrudniał stworzenie pomnika. Projekt opiera się na małym gipsowym popiersiu Wawrzyńca Gucewicza odkrytym przez Vytautasa Budreikę oraz osobistej, wieloplanowej wizji twórcy.