Nie ulega wątpliwości, że imię Adama Mickiewicza jest dobrze znane nie tylko literaturoznawcom.
Na lewym brzegu rzeki Wilenki, na placu między kościołem Bernardynów a kościołem św. Anny, przy ulicy Maironio, widnieje pomnik wzniesiony na cześć wielkiego wieszcza. Nawiasem mówiąc, jest to jeden z najczęściej odwiedzanych pomników w Wilnie!
Kompozycję tworzy 0,57-metrowy piedestał w formie prostokąta z napisem w języku litewskim „Adomas Mickevičius” oraz granitowy monument o wysokości 4,5 metrów.
Postać pogrążonego w dumie poety opiera się na niewysokiej, przełamanej na pół kolumnie – dwie części kolumny symbolizują życie wieszcza na Litwie i na zesłaniu oraz jego przynależność do kultury zarówno litewskiej, jak i polskiej. Pomnik jest dziełem rzeźbiarza Gediminasa Jokūbonisa oraz architekta Vytautasa Čekanauskasa. Został odsłonięty w 1984 roku.
Pomnik Adama Mickiewicza jest jedną z „mówiących rzeźb wileńskich”, o czym świadczy przymocowana do cokołu rzeźby niebieska tabliczka, która zachęca do wysłuchania mówiącej ludzkim głosem rzeźby. Wystarczy wybrać jedną z dwóch opcji na smartfonie – zeskanować kod QR lub wpisać podany adres URL.
Pierwszy pomnik w hołdzie wielkiemu poecie został wzniesiony potajemnie w 1899 roku w kościele św. Janów. Lokalizacja ta została wybrana ze względu na ówczesny carski zakaz budowy pomników w mieście. W historii Wilna odnotowano kilka prób wzniesienia monumentów wieszcza, jednak wszystkie zakończyły się niepowodzeniem.
W 1996 roku za pomnikiem Adama Mickiewicza umieszczono sześć granitowych płyt przedstawiających sceny z „Dziadów”: „U Senatora”, „Widmo Złego Pana”, „Cela Konrada”, „Na cmentarzu”, „Spotkanie Konrada z Księdzem Piotrem”, „Droga na zesłanie”. Pomnik ten został jednym z głównych miejsc zrodzenia ruchu niepodległościowego. Tu bowiem 23 sierpnia 1987 roku zgromadziło się ok. 3000 osób, aby potępić pakt Ribbentrop-Mołotow. Od momentu tego wiecu faktycznie rozpoczęło się odrodzenie Litwy.
Adam Mickiewicz (1798–1855) – słynny poeta Litwy i Polski epoki romantyzmu. Jego pochodzenie, życie, działalność oraz twórczość są ściśle związane z Litwą, historią Litwy i kulturą litewską. Poeta urodził się w szlacheckiej rodzinie litewskiej w okolicach Radunia. Mickiewicz uważał się za obywatela państwa litewskiego i polskiego, pisał po polsku, jednak to Litwę nazywał swoją ojczyzną.