W skrócie

Muzeum dworu w Lubowie założono w młynie dworskim i otwarto w 2011 roku z inicjatywy artysty i badacza tego dworu Gintarasa Karososa.

Lubowo, znajdujące się nieopodal Wilna, jest jednym z najstarszych i najbardziej romantycznych dworów na Litwie. Położone jest w malowniczej miejscowości nad rzeką Gerėja (obecnie zwanej Żalesą). W dworskiej księdze skarbowej Zygmunta Augusta z 1546 roku szczegółowo zostały opisane prace związane z naprawą stawów w Lubowie. Na przestrzeni wieków dwór doświadczał wielkich zmian – niegdyś jego tereny rozciągały się aż do jeziora Siesartis, natomiast w okresie sowieckim dwór przeszedł niejedną ciężką próbę.

Obecnie jest to muzeum krajoznawstwa, dziedzictwa kultury i techniki, którego celem jest zbadanie zespołu dworskiego, jego odrestaurowanie oraz dostosowanie do potrzeb publiczno-kulturowych, włącznie z urządzeniem ekspozycji muzealnej.

Krótka historia

W 2012 roku młyn-muzeum dworu w Lubowie został uznany za jeden z najlepszych przykładów zachowania dziedzictwa kulturowego w Europie. Za doskonałą jakość restauracji obiektowi przyznana została nagroda Unii Europejskiej i odznaczenie „Europa Nostra”.

Lubowski młyn dworski jest jedynym młynem na Litwie, gdzie całkowicie (w 100%) odrestaurowane zostały urządzenia technologiczne, zbadane zostało i demonstrowane jest kilkanaście dawniejszych procesów technologicznych – od obróbki zboża, drewna i metalu do produkcji energii elektrycznej.

Tak więc zwiedzający mogą się tu poczuć niczym w okresie budowy młyna wodnego. Ta nadzwyczajna budowla to przykład wirtuozji budownictwa kamiennego, gdzie kamienie murowane są w ten sposób, że materiał wiążący bryły kamienne w ogóle nie jest widoczny! Można się tu też zapoznać z nadzwyczajną, liczącą ponad pół tysiąca lat, historią dworu litewskiego i z jego właścicielami: Gasztołdami, rodziną królewską, księciem Mikołajem Radziwiłłem Rudym, rodami Golejewskich, Kryszpinów-Kirszensztejnów, Tyzenhauzów, Tyszkiewiczów i Ślizieniów.