Jubileuszowa, 30. edycja Festiwalu Filmowego w Wilnie – najstarszego i najbardziej prestiżowego wydarzenia kinematograficznego na Litwie – trwa! Tegoroczna odsłona nie tylko celebruje trzy dekady obecności kina na najwyższym poziomie, ale także wpisuje się w wyjątkowy moment historii miasta. Wilno zostało ogłoszone Europejską Zieloną Stolicą 2025 roku. Z tej okazji program festiwalu zyskał szczególny wymiar – jednym z głównych tematów jest natura, zrównoważony rozwój i relacja człowieka ze środowiskiem.
Kino wśród natury – czyli program „ Gdzie rosną drzewa”
Specjalna sekcja festiwalowa „Gdzie rosną drzewa” to nie tylko pokazy filmowe, ale również zaproszenie do bezpośredniego kontaktu z naturą. Uczestnicy mogą wziąć udział w spacerach przyrodniczych po zielonych terenach Wilna, prowadzonych przez uznanych ekspertów.
Leśnik i ekolog Raimundas Ereminas prowadzi spacery po Parku Kalnai (Kalnų Parkas) – historycznym zielonym terenie wileńskiej starówki. Park ten słynie ze spektakularnych widoków na miasto, ale jest również domem dla wielu chronionych i zagrożonych gatunków roślin czy zwierząt. Taki spacer to niepowtarzalna okazja do odkrycia unikalnego ekosystemu i poznania, jak w sercu miasta udało się zachować równowagę ekologiczną. Ereminas – założyciel inicjatywy „Przymierz czapkę leśnika” („Pasimatuok eigulio kepurę”) dzieli się wiedzą na temat zrównoważonej gospodarki leśnej, ochrony przyrody i ekologicznego stylu życia. Program „Gdzie rosną drzewa” obejmuje także spacery w Parku Vingis z udziałem ornitologa Mariusa Karlonasa, zakończone pokazem filmu „Birdsong”.
Filmy dokumentalne poszerzające perspektywę
Po spacerach, których celem jest ukazanie piękna i kruchości przyrody, odbędą się pokazy filmów dokumentalnych o tematyce ekologicznej, takich jak „A New Kind of Wilderness” (nagroda główna na Sundance 2024). Dokument opowiada historię rodziny Payne’ów, która żyje na wsi bez ekranów i technologii, ucząc dzieci umiejętności rolniczych oraz budując silną więź z naturą. Niespodziewana tragedia zmusza ich do odbudowania życia na nowo. Rodzina Payne’ów, obecna podczas festiwalu, weźmie udział w specjalnej sesji Q&A. Nie zabraknie też seansu „The Ancient Woods” – film i projekt w reżysera Mindaugasa Survili poświęcony jest ochronie pierwotnych litewskich lasów. Fundacja The Ancient Woods zajmuje się ochroną najstarszych z nich, w których przyroda rozwija się bez ingerencji człowieka.
„Flow” – Oskarowy film otwarcia z przesłaniem ekologicznym
Festiwal otworzył wyjątkowy film „Flow” – łotewska animacja Gintsa Zilbalodisa, która zdobyła pierwszego w historii Oscara dla regionu bałtyckiego. To opowieść o samotnym kocie, który po katastrofie powodzi musi nauczyć się współżycia z innymi gatunkami na jednej łodzi – symboliczna metafora współistnienia oraz odpowiedzialności za planetę i życie.
Między kinem a naturą – festiwal pełen emocji i refleksji
W programie znajdą się także inne oscarowe tytuły, m.in. „The Brutalist” Brady’ego Corbeta (trzy Oscary) czy brazylijski „I Am Still Here” Waltera Sallesa (Najlepszy Film Międzynarodowy). Nie zabraknie również retrospektywy twórczości Jima Jarmuscha. Festiwal potrwa do 23 marca i obejmie pokazy w Wilnie, Kownie, Kłajpedzie, Szawlach, Poniewieżu i innych miastach Litwy. Łącznie zaprezentowanych zostanie ponad 100 filmów. Jubileuszowa edycja to nie tylko wyjątkowa uczta filmowa, ale też inspirujące doświadczenie, łączące sztukę z ideą troski o naszą planetę.