W skrócie

W XV i XVI wieku oraz w pierwszej połowie XVII wieku Zamek Wielkich Książąt Litewskich był centrum politycznym, dyplomatycznym, administracyjnym i kulturalnym Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Na początku XIX wieku, z inicjatywy carskiej administracji rosyjskiej, rezydencja władców litewskich została zniszczona i przywrócona dopiero w 2013 roku. Obecnie pałac władców jest jednym z najpopularniejszych miejsc dla uroczystych imprez biznesowych, naukowych i kulturalnych. Największa renesansowa sala mieści do 500 osób, a imponujący wewnętrzny dziedziniec zamku – do 2000 gości. Podczas kolacji można organizować zwiedzanie muzeum z przewodnikiem.

W 2000 roku Sejm Republiki Litewskiej przyjął ustawę o odbudowie pałacu władców. W 2013 roku dwa z czterech bloków Zamku Wielkich Książąt Litewskich zostały otwarte dla zwiedzających, znajduje się w nich obecnie Muzeum Narodowe Pałacu Wielkich Książąt Litewskich, które działa od 2009 roku.

W Muzeum Narodowym pałacu można oglądać cztery podstawowe trasy odzwierciedlające funkcje historycznej rezydencji.

Liczne artefakty wraz z makietami ukazującymi rozwój pałacu oraz materiałami ikonograficznymi, są wystawione w ekspozycji historycznego i architektonicznego rozwoju pałacu (I szlak). Ekspozycja odtworzonych historycznych wnętrz reprezentacyjnych pałacu (II szlak) prowadzi zwiedzających przez sale z późnogotyckimi, renesansowymi i wczesnobarokowymi wnętrzami, a także do specjalnego skarbca.

III szlak obejmuje trzy ekspozycje (uzbrojenie, życie codzienne, muzyka) oraz pomieszczenie imprezowe.

Można się tu dużo dowiedzieć o fortyfikacjach zamku i pałacu wielkich książąt litewskich oraz obejrzeć kolekcje uzbrojenia. Kolejna ekspozycja pokazuje codzienne życie mieszkańców zamku i pałacu. Można tu przyjrzeć się strukturze kuchni pałacowej oraz poznać tradycje kulinarne. Oprócz tego można zapoznać się z muzycznym dziedzictwem i tradycjami muzykowania w pałacu wielkich książąt litewskich, które odrębnymi eventami reprezentowane są w sali imprez, znajdującej się na końcu trasy zwiedzania. Trasa IV prowadzi przez Centrum Wystawowe Muzeum, w którym eksponowane są wystawy krajowe i międzynarodowe o dużym znaczeniu.

Krótka historia

W tym historycznym miejscu w IV-VIII wieku stała drewniana osada, a w drugiej połowie XIII wieku część osady zamieniono w murowany zamek. W pierwszej połowie XIV wieku był on najważniejszym budynkiem na dużym obszarze, otoczonym ścianą murowaną Zamku Dolnego Wilna. Od czasów pierwszych Giedyminowiczów mieszkali tu prawie wszyscy władcy Litwy, którzy wielokrotnie rozbudowywali murowany zamek, a pod koniec XV wieku rozpoczęli jego fundamentalną przebudowę.

Pierwotnie reprezentacyjna rezydencja wielkich książąt litewskich posiadała cechy gotyckie, natomiast w XVI wieku stała się wystawnym renesansowym pałacem. W pierwszej połowie XVII wieku pałac nabył także cechy wczesnego baroku. Wilno było wówczas jednym z największych ośrodków w Europie Środkowo-Wschodniej. W połowie XVII wieku pałac ucierpiał w wyniku działań armii moskiewskiej, a na przełomie XVIII i XIX wieku armia zniszczyła go całkowicie.