W skrócie

Do kościoła św. Filipa i Jakuba warto zajrzeć nie tylko ze względu na cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, ale także z uwagi na codziennie odbywające się tu koncerty karylionowe (o godz. 13.00 oraz 19.15).

Kościół powstał w 1624 roku, jednak obecny budynek pochodzi z przełomu XVII–XVIII wieku. W okresie sowieckim zamierzano go zburzyć, jednak – chociaż znacząco zaniedbany – przetrwał do naszych czasów.

Kościół św. Filipa i Jakuba wybudowany został w stylu późnego baroku. Msze święte są tu odprawianie zarówno w języku litewskim, jak i polskim.

Krótka historia

Pojawienie się na Litwie cudownego obrazu Matki Boskiej Łukiskiej z Dzieciątkiem wiąże się ze słynnym rodem Gosiewskich. Na przełomie XVIII i XIX wieku uznano, że obraz ten przywiózł z wojen z Moskwą generał artylerii Wielkiego Księstwa Litewskiego Maciej Korwin Gosiewski. Madonnę przechowywano w należących do starosty łoździejskiego dworach w Łoździejach i Dumblach. W 1683 roku obraz został przekazany dominikanom wileńskim na Łukiszkach. Pierwszym schronieniem Matki Boskiej Łukiskiej był drewniany kościół klasztorny.

W momencie gdy obraz znalazł się u dominikanów, przeor klasztoru na Łukiszkach ksiądz Aleksander Szemeta ciężko zachorował. Objawiła mu się Matka Boża, prosząc, by przywieziony obraz zawiesił na wielkim ołtarzu, w zamian obiecując mu powrót do zdrowia. Dopiero gdy duchowny rozchorował się jeszcze bardziej, zaczął szukać pomocy u Najświętszej Dziewicy Maryi i postanowił zawiesić obraz na wielkim ołtarzu, jednak po cudownym uzdrowieniu nikomu nie powiedział o swoich widzeniach. Maryja ukazała mu się ponownie, ganiąc kapłana, że tego nie zrobił. Wówczas kapłan opowiedział o cudzie i zaczął zachęcać innych, by w obliczu przeciwności losu uciekali się do Matki Bożej oferującej wiele łask.

Według tradycji pierwszym twórcą wizerunku Maryi z Dzieciątkiem Jezus – Hodegetrii – był święty Łukasz ewangelista. W V wieku obraz z Ziemi Świętej został przywieziony do Konstantynopola w darze dla siostry cesarza, Pulcherii, która umieściła go w ufundowanym przez siebie kościele klasztornym. Nazwa Hodegetria powstała w IX wieku i pochodzi od nazwy świątyni, w miejscu której tryskało źródło lecznicze, a w języku greckim oznacza „wskazująca drogę”.